Επιβοηθητικές Πληροφορίες για Αντιμετώπιση Ασθενών με παθήσεις Υαλοειδούς & Αμφιβληστροειδούς

Έχοντας συλλέξει πληροφορίες για τη διαχείριση ασθενών από διάφορους διεθνείς οργανισμούς, σας παραθέτουμε κάποια σχόλια και πιθανές συστάσεις, βασισμένα στα μέχρι τώρα δεδομένα.

Η παρακάτω πληροφόρηση έχει αμιγώς ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο κάθε θεράπων ιατρός γνωρίζει τις ειδικές ανάγκες του ασθενούς του και μπορεί να συνεκτιμήσει τα παθολογικά, ατομικά και κοινωνικά δεδομένα ανάλογα με την περίπτωση. Πρωταρχικό ρόλο έχει η εκτίμηση του ασθενούς από τον οφθαλμίατρο του, ο οποίος θα επιλέξει τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης. Είναι προφανές ότι αντιμετωπίζουμε μία μεγάλη πρόκληση ως οφθαλμίατροι, προσπαθώντας να ισορροπήσουμε τη δέσμευσή μας στον Όρκο του Ιπποκράτη, να παρέχουμε φροντίδα σε ασθενείς των οποίων η όραση απειλείται και στο να τους προστατεύσουμε από την πάθηση που ενέχει πιθανότητα σοβαρής επίπτωσης στην υγεία τους ή και θανάτου.

Είναι σημαντικό να ορίσουμε τι θεωρείται ως ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ παροχή υπηρεσιών και ταυτόχρονα να εξασφαλίζουμε μείωση της επικινδυνότητας, ενώ παρέχουμε τις υπηρεσίες μας.

Απαραίτητη παροχή υπηρεσιών ορίζεται η ιατρική υπηρεσία, που αν ανασταλεί θα έχει ως συνέπεια την απώλεια της ζωής, ή την απώλεια λειτουργίας μέλους ή οργάνου.

Η Αμερικανική Εταιρεία Ειδικών Αμφιβληστροειδούς (ASRS) έχει κατηγοριοποιήσει τα χερουργικά περιστατικά

  • σε εξαιρετικά επείγοντα, που πρέπει να χειρουργηθούν εντός 24ωρου
  • επείγοντα, που πρέπει να χειρουργηθούν εντός 1 εβδομάδας
  • και μη επείγοντα, που θα πρέπει να χειρουργηθούν γενικά εντός 3μηνου, εφόσον μεγαλύτερη καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη και μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης. Η μονοφθαλμία είναι, επίσης, σημαντική παράμετρος, που πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν.

ΕΝΔΟΫΑΛΟΕΙΔΙΚΕΣ ΕΓΧΥΣΕΙΣ

Οι συστάσεις για διαχείριση ασθενών, που απαιτούν ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις anti-VEGF, είναι αντίστοιχες. Οι αποφάσεις για θεραπεία πρέπει να βασίζονται σε βελτιστοποιημένους θεραπευτικούς αλγόριθμους. Οι εγχύσεις θεωρούνται ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ παροχή υπηρεσιών, εφόσον η αναβολή της αγωγής ή η υπο-θεραπεία μπορεί να οδηγήσουν σε μη αναστρέψιμη απώλεια της όρασης.

Συστήνεται να ακολουθούνται τα παρακάτω:

  1. εξετάζουμε και αντιμετωπίζουμε θεραπευτικά τους ασθενείς, που ανήκουν στην κατηγορία των επειγόντων, και κυρίως στην ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ παροχή υπηρεσίας.
  2. μέγιστη προφύλαξη των ιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού με τα κατάλληλα υλικά (μάσκες, γυαλιά, shield λυχνίας).
  3. διατηρείται το social distancing μεταξύ ιατρού και ασθενούς.
  4. φροντίζουμε να υπάρχει απόσταση χρονική μεταξύ εξετάσης των ασθενών και φυσική απόσταση 2 μέτρων εάν περιμένουν στην αναμονή. Αποθαρρύνεται ο διάλογος. Οι συνοδοί δεν εισέρχονται στο εξεταστήριο.
  5. σωστή απολύμανση μεταξύ ασθενών.
  6. θα πρέπει να επεκτείνουμε τα μεσοδιαστήματα θεραπείας με εγχύσεις στο μέγιστα ανεκτό για κάθε ασθενή. Θα πρέπει να γίνεται εξατομίκευση αγωγής, ανάλογα με τις ανάγκες δηλαδή, του ασθενούς. Όπου κρίνεται ότι είναι ασφαλές, μπορεί να αναβληθεί η αγωγή για 1-2 εβδομάδες.
  7. θα πρέπει να επικοινωνούμε με τους ασθενείς μας, να συζητάμε τυχόν ανησυχίες και να δίνουμε οδηγίες.

Αλγόριθμος από το Moorfields Eye Hospital για τα περιστατικά Παθολογίας Αμφιβληστροειδούς:

Ενδεικτικά:

Παραδείγματα εξαιρετικά επειγόντων περιστατικών προς χειρουργείο κατά ASRS.

  1. αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, χωρίς αποκόλληση ωχράς
  2. αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, με αποκολλημένη ωχρά, σε μονόφθαλμο ασθενή
  3. θραύσματα φακού με αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, που δε ρυθμίζεται συντηρητικά
  4. οξεία ενδοφθαλμίτιδα με σοβαρή απώλεια όρασης
  5. ανοιχτό τραύμα οφθαλμού, με ή χωρίς αλλότριο σώμα
  6. εξωθητική χοριοειδική αιμορραγία
  7. πυκνή ενδοϋαλοειδική αιμορραγία σε μονόφθαλμο ασθενή

Παραδείγματα επειγόντων χειρουργικών περιστατικών αμφιβληστροειδούς*

  1. αποκόλληση αμφιβληστροειδούς με αποκολλημένη ωχρά.
  2. υαλοειδική αιμορραγία με υποψία ρωγμής ή αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς

* αυτά τα περιστατικά θεωρούνται εξαιρετικά επείγοντα, εάν ο ασθενής είναι μονόφθαλμος και συνυπάρχουν ειδικές συνθήκες.

Παραδείγματα μη επειγόντων χειρουργικών περιστατικών αμφιβληστροειδούς*

  1. οπή ωχράς
  2. εξάρθρωση ενδοφακού
  3. διαβητική αιμορραγία υαλοειδούς χωρίς επαπειλούμενη αποκόλληση ωχράς.
  4. επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη

*μπορεί να θεωρηθούν επείγοντα σε ορισμένες περιπτώσεις, πχ εφόσον ο ασθενής είναι μονόφθαλμος και συνυπάρχουν ειδικές συνθήκες.

Αλγόριθμος από το Moorfields Eye Hospital για τα χειρουργικά περιστατικά αμφιβληστροειδούς:

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν και συμπληρωματικές πηγές:

  1. https://www.cosprc.ca/resource/canadian-retina-society-crs-position-statement-on-intravitreal-injections-and-the-management-of-retinal-diseases-during-the-covid-19-crisis/
  2. https://www.eurotimes.org/sfo-issues-injection-guidelines
  3. COVID-19: Updates and Resources – The American Society of Retina Specialists
  4. https://www.eurotimes.org/wp-content/uploads/2020/03/Moorfields-Ophthalmology-Risk-Stratification-Version-2.pdf

Ευχαριστούμε την συνάδελφο κα Ε. Χατζηράλλη για τη βοήθειά της στην εύρεση των πηγών αναφοράς.